سلام.
دختری دارم 23 ساله نماز نمی خونه . با زبان خوش و استدلال . با تندی و قهر هم رفتار کردم اما باز هو تاثیری نداشت با اینطور افراد چه باید کرد 
ممنون میشم اگر راهنمایی بفرمایید

جواب: 

باعرض سلام و تشکر 
معمولا هر رفتاری یک نقطه آغازی دارد و بستگی به شرایط بیرونی ممکن است حذف ، تغییر یا تشدید شود . موضوع رفتارها و باورهای مذهبی هم در انسان ها از این قاعده مستثنی نیست و شما باید با نگاهی به تاریخچه ای باورهای مذهبی دخترتان علت این مقاومت علیه باورهای مذهبی را جستجو کنید به طور کلی در خانواده هایی که پدر و مادر از مهارت های لازم برای سوق دادن فرزندانشان به رفتارها و باورهای مذهبی مانند نماز و....، برخوردار نیستند ، فرزندانشان دچار آسیب هایی در این زمینه می شوند. بنابراین نحوه تعامل والدین با فرزندان از ابتدای دوران کودکی تا کنود در رفتارهای مذهبی آنها تأثیر بسزایی دارد . مثلا والدین نمازخوانی که خود دچار اختلافات و بگو مگو های شدید زناشویی هستن به طور غیر مستقیم نوعی بدبینی را نسبت به مذهب به فرزندان القا می کنند. یا سخت گیر های مذهبی در زمانی که فرزند تکلیفی ندارد و یا نحوه انتقال مفاهیم مذهبی در زمان بلوغ در رشد مذهبی فرزندان نقش مهمی دارد شما با توجه  به تاریخچه گذشته تا کنون و بررسی ریشه رفتار ایشان به راهکارهای زیر دقت فرمایید:
1- بی شک دختر شما هم طعم خواندن و هم نخواندن نماز را چشیده است و در این سن شما از نظر شرعی و روان شناختی هیچ گونه وظیفه ای نسبت به ایشان در مورد نماز و... ندارید. 
2- سعی کنید رابطه مادر - فرزندی خودتان و به طور کلی رابطه انسانی تان را در سطوح بسیار بالا با دختران حفظ کنید و از نصیحت کردن های مکرر و پیوسته که باعث فاصله بین شما و دخترتان می شود پرهیز کنید و سعی کنید مکالمات عاطفی و خوش و بش های مادر -دختری در مورد موضوعات مختلف داشته باشید.
3- سعی کنید محیط زندگی از نظر ظاهری و روان شناختی جذاب کنید .
4- نقاط مثبت و خوبی های دختران را با شدت تمام مطرح کنید و خودارزشمندی و عزت نفس ایشان را بالاببرید.
5- برای بهبود یافتن تهدیدها و تحقیر های احتمالی گذشته  تا مدتی حداقل یک ماه هیچ صحبتی مستقیم در باره رفتارهای مانند نماز و.. نداشته باشید.
6- ساعات ها و زمان هایی که ایشان خودانگیخته مشغول به نماز و یا سایر رفتار های مذهبی می شوند را با واکنش بالای هیجانی ، ایشان را تشویق کنید و پاداش دهید.
7- برای اطلاع بیشتر  دخترتان را به یک مشاور مذهبی ارجاع دهید شماره 09640 بخش مشاوره پیشنهاد می شود.

وقتی در آن دنیا از ما بپرسند، چرا دین اسلام را انتخاب کردید و مسلمان شدید، چه جوابی باید بدهیم؟ در صورتی که چون پدرانمان مسلمان هستند، ما نیز مسلمان هستیم.

برای روشن شدن پاسخ چند نکته را تذکر می دهیم:

1. خداوند سرشت و طبیعت انسانی را به گونه ای آفریده است که دائماً در پی یافتن حقیقت و تسلط علمی بر حقایق پیرامون خود است. از وقتی که انسان متولد می شود تا هنگام مرگ لحظه ای نیست که انسان از تکاپوی علمی و جست و جوی درک حقیقت غافل باشد. البته این تلاش علمی متناسب با شرایط سنی و جسمی و زمینه های فکری و رفتاری اوست.  

به عبارت دیگر، خداوند انسان را با سرمایه ی کافی برای رسیدن به کمال و سعادت و درک حقایق و معارف در زمین قرار داده، تا با استفاده از آن به هدف و غایت خلقت خود دست یابد.

قرآن می فرماید: قسم به جان (نفس) آدمی و آن کس که آن را آفرید و منظم ساخته سپس فجور و تقوا (شر و خیرش) را به او الهام کرده است که هر کس نفس خود را پاک و تزکیه کرده، رستگار شد و آن کس که نفس خویش را با معصیت و گناه آلوده ساخته نومید و محروم گشته است.[1]

حال با توجه به این حقیقت که انسان برجسته ترین مخلوق خداوند از نظر توانایی در کسب معلومات و پیشرفت های علمی است، اگر کسی از این سرمایه وجودی خود در راه اساسی ترین نیاز خود که رسیدن به هدف و غایت خلقت که مایه ی قرب الی الله است، استفاده نکند و در انتخاب راهی که او را بدین مقصد می رساند، کوتاهی و سستی به خرج دهد (و اکتفا به آرا و افکار و آداب و سنن پدران کند و لو این که می داند آبا و اجدادش نه اهل علم و تعقل اند و نه روش زندگی آنها بر اساس هدایت علم و دانش است) چگونه می تواند معذور باشد[2]، و در واقع او خود محکوم وجدان و فطرت انسانی است که بر خلاف آن حرکت نموده است و با دست خود حقیقت خود را وارونه و مقلوب ساخته است.

قرآن در این باره می فرماید: "گروه بسیاری از جن و انس را برای دوزخ آفریدیم آنها دل هایی دارند که با آن نمی فهمند، چشم هایی که با آن نمی بینند، گوش هایی که با آن نمی شنوند، آنها همچون چهارپایانند، بلکه گمراهتر، اینان همان غافلانند".[3]  

2. هر مسلمانی که خود را حقیقتاً تابع دین اسلام می داند؛ باید برای اعتقادات خود، دلیلی جز پیروی کورکورانه از پدران خود داشته باشد و به همین جهت در اوّل رساله های عملیه که هر فرد مسلمان مکلف به فراگیری آن است، آمده است که اصول دین تقلیدی نیست، بلکه هر کس باید خود به علم و یقین برسد.[4]علاوه بر این، روح دستورات اسلام همان تعقل و دانش است و در همه جا ما را دعوت به تفکر و اندیشه می کند.[5]

البته، بدیهی است که درجات فکر و اندیشه به تناسب تفاوت افراد از نظر برخورداری از معلومات و دانش متفاوت است، از یک فرد بی سواد استدلالی مطابق با فکر و اندیشه و شرایط زندگی او انتظار است. همان گونه که در آن روایت معروف آمده است: پیر زنی در حال نخ ریسی بود که با این سوال پیامبر (ص) روبرو شد که خدا را از چه راه ثابت می کنی، او از کار دست کشید و گفت از این.

در این جا پیرزن به دلایل فلسفی و ... توسل نجست که نه از او انتظار بود و نه در توان او، بلکه به این نکته ی قابل فهم برای همه اشاره کرد که اگر این چرخ نیازی به گرداننده دارد، چگونه این جهان نیاز به آفریدگار و گرداننده نداشته باشد. 

و از همین باب است استدلال آن اعرابی که گفت همان گونه که جای پای شتر دلالت بر شتر می کند، آسمان و زمین هم دلالت بر خداوند لطیف خبیر می کند.[6]

اما به نظر می رسد ساده ترین و عمومی ترین استدلال برای حقانیت اسلام، تطابق آن با فطرت و سرشت انسانی است که اگر کسی با رفتار و اخلاق ناپسند خود فطرت خدادادی را در زیر لایه های تاریک گرد و غبار آلودگی به گناه و معصیت قرار ندهد، می تواند به حقانیت اسلام علم و یقین پیدا کند و از این راه هم می تواند برای دست یابی به اعتقادات صحیح، در کنار اندیشه و تعقل، بهره ببرد.

3. درست است که اعتقاد به اصل دین باید به حد علم یقینى برسد و اگر به این حد نرسد؛ یعنى اعتقادى آمیخته با شک و ریب باشد کافى نیست، هر چند به حد ظن راجح رسیده باشد، و براى مسلمان شدن راه تقلید کافى نیست و کسى که مى‏خواهد مسلمان شود باید در حق و باطل بودن دین بحث و دقت به عمل آورد .

اما این علم یقینی هم می تواند از راه استدلال هاى علمى حاصل شود و هم از راه های دیگر مثل شنیدن آیات قرآن و...[7] .

و از جمله ی راه ها، پیروى کردن از راهنمایى دانشمندان براى به دست آوردن علم و یقین در اصول دین است.[8]

آنچه در قرآن مورد مذمت قرار گرفته، تقلید کاملاً کورکورانه و از روی تعصب است.

«و هنگامی که به آنها گفته می شود از آنچه خدا نازل کرده است پیروی کنید می گویند، بلکه ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم پیروی می نماییم، آیا نه این است که پدران آنها چیزی نمی فهمیدند و هدایت نیافتند».[9]

و نظیر همین مضمون در آیه ی 104 سوره ی مائده آمده است.

از این آیات می توان چنین استنباط نمود که اگر نیاکان آنها دانشمندان صاحب نظر و افراد هدایت یافته ای بودند جای این بود که از آنها تبعیت شود،[10] اما با این که می دانند آنها مردمی نادان و بی سواد و موهوم پرست بودند، پیروی از آنها چه معنایی دارد؟ آیا مصداق تقلید جاهل از جاهل نیست».[11]

پس چگونه می توان یک فرد را مسلمان دانست، در حالی که او کورکورانه از افرادی که نه اهل دانش و تعقل اند و نه رفتار آنها بر اساس هدایت الاهی و فطری است، تبعیت می کند و البته واضح است که مسلمانان واقعی یا اهل دانش و تعقل اند و یا رفتار آنها بر اساس هدایت الاهی و فطری است و تقلید آنها همواره دارای پشتوانه علمی و استدلالی است و تقلید کورکورانه و از سوی تعصب و لجاجت نیست چون می داند که در غیر این صورت در پیشگاه الاهی معذور نخواهد بود.

با چه روشهایی می توانیم فرزندمان را برای نماز بیدار کنیم

امام علی(ع) می فرماید: فإنّ القلب إذا اکره عمی؛ اگر دل به کاری مجبور شود، کور می شود. از این رو چه بسا فرزندان در خانه پدر و مادر که سلطه و اقتدار را می بینند، نماز می خوانند، ولی با تغییر موقعیت، آن را ترک می کنند، چون ارزش های دینی برای آنان درونی نشده است.

والدین باید در تعامل گروهی با احترام دو سویه، به تبادل اطلاعات و احساسات بپردازند و فضای دوستی را فراهم کرده و به آن ها فرصت و اجازه بحث و استدلال و سؤال کردن بدهند. هیچ ارزش و اعتقاد و اصولی را قبل از آن که زمینة لازم عاطفی و روانی آن برای کودک فراهم شود و یا خود به آن متمایل شده باشند، نباید به او تحمیل کرد.

از طرفی فرزندان بیش از آن که به گفتار والدین بیندیشند، به عملشان نگاه می کنند. پدر و مادر اگر به نماز اوّل وقت با رعایت آداب آن توجه کنند، عملاً انجام تکالیف مذهبی را به فرزندان خود آموزش داده اند. این روش به مراتب از آموزش زبانی مؤثرتر است. امام صادق(ع) می فرماید: ‌"با غیر زبانتان (عملتان) مردم را به نیکی ها دعوت کنید.

نکته دیگر، استفاده از تشویق و ارزش گذاری است. البته تشویق به عنوان کمک انگیزه مطرح است، نه اصل انگیزه، یعنی باید فرزند بفهمد که عملش مورد توجه والدین است، ولی وابسته به تشویق نشود که اگر تشویقی نبود، عمل ترک شود. طبیعتا کودک هرچه بزرگ تر می شود، احساس نیاز او به تشویق کم تر می شود، ولی در اوایل لازم است اگر فرزند پسر است، برای او سجاده و تسبیح و وسایل مورد علاقه او را تهیه کنید اما اگر دختر است، چادر نماز با سجاد و همین طور وسایل خورد علاقه او را به عنوان جایزه تهیه کنید. در این جهت می توان از مربیان مدرسه کمک گرفت.